باکو - ایروان، ضرورت خویشتن داری

واقعیت این است که وزارت امورخارجه در دولت سیزدهم بدون ورود در حواشی به اعمال دیپلماسی پویا و متوازن روی آورده و متواضعانه با استفاده از تجربیات وزرا و مسئولین سیاست خارجی در دوره های گذشته، با اعتماد به نفس مسیرهای سخت را هموار می سازد. سختی وجود دارد اما سیاست خارجی بحران ندارد، نباید بحران شناخت خود از فضای بین المللی و منافع ملی را به حساب سیاست خارجی بگذاریم.برخی در نقد سیاست خارجی دولت سیزدهم پنج بحران ماهیت، روش، صورت، بحران و قدرت را مطرح می کنند و در این راستا بحران ماهیت به معنای عدم توانایی تشخیص حوزه‌های "کنش‌گری استراتژیک" تفسیر می شود. حوزه های کنشگری دستگاه دیپلماسی در دولت سیزدهم کاملا مشخص و روشن است. راهبرد سیاست خارجی در سطح بین المللی کنش‌گری برای تقویت جبهه چندجانبه گرایی،همکاری با جهان اسلام و یافتن دوستان بیشتر در اقصی نقاط جهان؛ کنش‌گری در سطح منطقه، بهره گیری از ائتلاف های منطقه ای و کنش‌گری در سطح دوجانبه،تقویت مناسبات با اکثر همسایگان و حل اختلافات با یکی دو کشور همسایه است. برای هر سطح از کنش‌گری ،راهکار و راهبرد وجود داشته و اجرا می شود.رابطه قدرت و ایدئولوژیدر همین رابطه ایدئولوژی مغایر با منافع ملی خوانده می شود. جمهوری اسلامی یک نظام ایدئولوژیک است و طبعا دولت هم نمی تواند غیر ایدئولوژیک باشد. هیچکدام از دولت های قبل نیز غیر ایدئولوژیک نبوده اند. اصلا قدرت به دلیل ایدئولوژی تولید و حفظ می شود. کدام قدرت است که فاقد ایدئولوژی باشد.آیا آمریکا یک کشور غیرایدئولوژیک است؟ آیا شوروی سابق ایدئولوژی نداشت یا روسیه فعلی فاقد ایدئولوژی است؟آیا رژیم جعلی اسرائیل ایدئولوژی ندارد؟ایدئولوژی صرفنظر از نوع آن،آرمان های یک کشور را تعریف کرده و قدرت می سازد. در ا, ...ادامه مطلب

محسن پاک‌آئینسفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجانرونامه هم‌میهن- چرخش اصلی در سیاست خارجی دولت سیزدهم تغییر تمرکز بر مباحث بین‌المللی و چندجانبه به مناسبات دوجانبه بود. یکی از دلایل این چرخش این بود که در مقطعی که سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور شد، خصومت‌های غرب علیه ایران بیشتر شده‌بود و مذاکرات هسته‌ای متوقف شد. به همین دلیل تمرکز قبلی که روی برجام بود، به سمت تمرکز بر روابط دوجانبه سوق داده‌شد. علت مهم دیگر این بود که تخصص حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت سیزدهم، در دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش عمدتاً در حوزه روابط دوجانبه ‌بود و در این زمینه تخصص داشت و اهمیت آن را می‌دانست. توجه به روابط دوجانبه باعث شد که ما بتوانیم در رابطه با همسایگان قدم‌های خوبی برداریم و ارتباطات‌مان را با همسایگان خودمان، چه در آسیای مرکزی و قفقاز، چه در جهان عرب و کشورهای جنوب خلیج‌فارس و چه کشورهایی مثل پاکستان و ترکیه جدی‌تر بگیریم و روی آنها بیشتر کار کنیم. ادامه این مناسبات دوجانبه به حضور ما در ائتلاف‌های چندجانبه منطقه‌ای مثل سازمان همکاری شانگهای یا تلاش برای امضای توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا تبدیل شد و به تدریج این ائتلاف‌های منطقه‌ای ما را متوجه ائتلاف‌های فرامنطقه‌ای همسو مانند بریکس هم کرده‌است. در مجموع این ارتباط‌ها که از آن با عنوان رویکرد نگاه به شرق هم یاد می‌شود، باعث شد که شرکای ایران در مناطق مختلف جهان افزایش پیدا کنند و فضای بیشتری برای دیپلماسی ایجاد شود.در عین حال دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم، میز مذاکرات برجامی را ترک نکرد و در عین حال که بارها اعلام کرد کماکان آماده مذاکرات با طرف‌های مرتبط با برجام یعنی ۱+۴ هستیم، در عین حال روابط دوجانبه با دیگر کشورها را هم توس, ...ادامه مطلب

تهران- ایرنا- رییس پیشین ستاد افغانستان وزارت امور خارجه راهبرد آمریکا را حضور طولانی مدت در افغانستان عنوان کرد و گفت: تداوم شرایط فعلی افغانستان، ایران، کشورهای آسیای مرکزی، پاکستان، روسیه و حتی چین, ...ادامه مطلب

این روزها بحث دیپلماسی اقتصادی زیاد مطرح می شود، آیا این موضوع بطور جدی در دستور کار دولت یازدهم قرار داشت؟ البته در دوره های قبلی نیز دیپلماسی اقتصادی در برنامه سیاست خارجی قرار داشته و حتی در مقاطعی، وزیر امورخارجه دارای یک معاون اقتصادی هم بوده ، اما اگر منصفانه قضاوت کنیم در دولت یازدهم توجه به , ...ادامه مطلب